Erbo-dis-escrolo(-de-Hoppe)
Scrophularia canina subsp. hoppii
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire du Jura.
Descripcioun :Aquesto erbo-dis-escrolo trachis majamen dins lis esboudèu cauquié de mountagno. Sèmblo proun à-n-aquelo de Prouvènço, Scrophularia provincialis, mai èi mens forto e à ges de gros estaminode (estamino esterlo souto li petalo d'en aut). Apoundèn que la flour de 3 à 6 mm, èi pourpro founso e tacado sus li coustat, emé la labro d'en aut di proun drecho.
Usanço :Servié, subretout en Itàli, à sougna en fretant, li rougno di chin e di pouor. Autramen sèmblo agué li mémis usanço que l'erbo-dis-escrolo, Scrophularia nodosa.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 2500 m
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Esboudèu
- Limas de ribiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Aupenco-Sud-Ouèst
Ref. sc. : Scrophularia canina subsp. hoppii (W.D.J.Koch) P.Fourn., 1937
(= Scrophularia canina subsp. juratensis (Schleich. ex Wydler) Bonnier & Layens, 1894 = Scrophularia hoppii W.D.J.Koch, 1826 )
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753